Co zalicza się do fast foodów – szczegółowa klasyfikacja

Spis treści

• Definicja i kryteria klasyfikacji fast foodów
• Szczegółowa klasyfikacja fast foodów – grupy produktów i przykłady
  • Dania główne typu fast food:
  • Przekąski i dodatki szybkie do wydania:
  • Zupy błyskawiczne i produkty instant:
  • Napoje i desery typu fast food:
  • Produkty gotowe do spożycia poza lokalem (grab & go):
  • Szybkie śniadania i przekąski energetyczne:
• Czynniki kształtujące popularność fast foodów
• Wyzwania dla branży HoReCa związane z rozwojem oferty fast foodowej
• Regulacje prawne i trendy kształtujące branżę fast foodu

Szybkość, wygoda i łatwy dostęp do różnorodnych smaków to główne cechy, które od lat decydują o niegasnącej popularności fast foodów na świecie. Z perspektywy branży HoReCa zrozumienie, co zalicza się do fast foodów, ma kluczowe znaczenie zarówno dla kreowania oferty, jak i dla dostosowywania się do dynamicznych zmian rynkowych oraz rosnących wymagań konsumenckich.

Definicja i kryteria klasyfikacji fast foodów

Pojęcie „fast food” jest szeroko rozumiane, a jego interpretacja ewoluuje wraz z przemianami na rynku spożywczym. W ujęciu eksperckim, za fast food uznaje się wszelkie produkty żywnościowe przygotowywane i serwowane w bardzo krótkim czasie, często z użyciem półproduktów lub składników wcześniej przetworzonych, a także podawane w formie umożliwiającej natychmiastową konsumpcję na miejscu lub na wynos. Tym, co wyróżnia ten segment gastronomii, jest nie tylko szybkość obsługi, ale również standaryzacja potraw, łatwość przechowywania oraz możliwość masowej produkcji.

Przeczytaj również: Dlaczego fast food jest niezdrowy?

Aby precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie, co zalicza się do fast foodów, posługujemy się kilkoma kluczowymi kryteriami:

• Czas przygotowania – posiłki są gotowe do wydania w czasie nieprzekraczającym kilku minut.

• Forma podania – dania i napoje zazwyczaj nadają się do jedzenia bezpośrednio po zakupie bez konieczności używania zastawy stołowej.

• Możliwość konsumpcji na wynos – oferta jest zoptymalizowana pod kątem sprzedaży „na wynos”, z użyciem opakowań jednorazowych.

• Standaryzacja receptur – unifikacja składu i procesu produkcji pozwala zachować taką samą jakość w wielu punktach gastronomicznych.

• Zastosowanie technologii usprawniających produkcję – wykorzystanie sprzętów takich jak frytownice, grille kontaktowe czy mikrofale pozwala skracać czas wydania potrawy.

  Przeczytaj również: Czy sushi to fast food?

Ciekawostką jest, że pierwotne fast foody pojawiły się w Stanach Zjednoczonych już na początku XX wieku – pierwsze sieci barów szybkiej obsługi (np. White Castle w 1921 roku) wyznaczyły światowe trendy nie tylko w zakresie menu, ale także infrastruktury i procesów obsługi klienta.

Przeczytaj również: Wentylacja i infrastruktura w restauracjach – przepisy i wymagania

Szczegółowa klasyfikacja fast foodów – grupy produktów i przykłady

Analizując rynek gastronomiczny oraz publikacje branżowe i naukowe dotyczące tego segmentu, łatwo zauważyć, że odpowiedź na pytanie, co zalicza się do fast foodów, wykracza daleko poza stereotypowe burgery czy frytki. Nasza firma kategoryzuje fast foody według kilku dominujących grup produktów:

Dania główne typu fast food:

• Burgery – klasyczne, cheeseburgery, wegetariańskie

• Kebab w różnych odmianach (np. döner kebab, kebab box)

• Hot-dogi i parówki w bułce

• Pizza sprzedawana na kawałki („al taglio”)

• Taco, burrito, quesadilla i inne przekąski kuchni Tex-Mex

• Nuggetsy drobiowe, stripsy, skrzydełka panierowane

• Smażone ryby i owoce morza (fish & chips)

• Zapiekanki

  

Przekąski i dodatki szybkie do wydania:

• Frytki tradycyjne i łódeczki ze słodkich ziemniaków

• Cebulowe krążki („onion rings”)

• Kukurydza gotowana lub pieczona na patyku

• Mozzarella w panierce, paluszki serowe

• Nachosy z sosem serowym lub guacamole

Zupy błyskawiczne i produkty instant:

• Zupy ramen dostępne w kubkach do zalania wrzątkiem

• Błyskawiczne chińskie zupki makaronowe

• Zupy krem typu ready-to-eat w opakowaniach jednorazowych

Napoje i desery typu fast food:

• Kawa mrożona, napoje gazowane, shake'i mleczne

• Lemoniady smakowe podawane na zimno oraz napoje herbaciane z kostkami lodu

• Lody soft oraz desery mrożone typu parfait lub sundae

• Pączki amerykańskie („donuty”), muffiny, ciastka czekoladowe w opakowaniach jednorazowych

Produkty gotowe do spożycia poza lokalem (grab & go):

• Kanapki pakowane hermetycznie (club sandwicze, panini, wrapy)

• Sałatki w pojemnikach (makaronowe, warzywne z dodatkami białka)

• Sushi w zestawach ekspresowych z supermarketu lub stacji benzynowej

Szybkie śniadania i przekąski energetyczne:

• Bajgle z pastami, bagietki z różnymi wkładami

• Batoniki musli, proteinowe i energetyczne pakowane pojedynczo

• Jogurty pitne z dodatkiem zbóż lub musu owocowego

Podsumowując ten przegląd: co zalicza się do fast foodów? To zarówno klasyka kuchni amerykańskiej (burgery), specjalności kuchni azjatyckiej (ramen instant), kuchnia Bliskiego Wschodu (kebab), jak i rosnąca oferta tzw. zdrowych fast foodów – sałatki białkowo-warzywne gotowe do spożycia czy smoothie bowl serwowane w wersji „na wynos”. Warto zauważyć również ekspansję kuchni wegańskiej oraz alternatywnych źródeł białka w sektorze fast food. Przykładami są burgery na bazie soi, grochu lub białka owadziego.

Czynniki kształtujące popularność fast foodów

Z analizy danych rynkowych wynika jednoznacznie: głównym motorem wzrostu rynku fast food jest zmiana stylu życia konsumentów oraz urbanizacja. W miastach coraz mniej osób znajduje czas na codzienne przygotowywanie pełnowartościowych posiłków w domu. Jednocześnie pojawia się potrzeba różnorodności smaków dostępnych natychmiast i za umiarkowaną cenę.

Warto zwrócić uwagę na następujące czynniki wpływające na popularność fast foodów:

• Szybkość obsługi i przewidywalność jakości – konsumenci oczekują identycznego smaku produktu niezależnie od lokalizacji punktu gastronomicznego.

• Atrakcyjna cena – relatywnie niskie koszty jednostkowe produkcji pozwalają zaoferować posiłek przystępny cenowo dla szerokiego spektrum odbiorców.

• Dostępność przez całą dobę oraz opcja dowozu – wiele lokali działa non stop lub z szerokimi godzinami otwarcia oraz oferuje dostawę za pośrednictwem platform dostawczych.

• Innowacyjność formatów sprzedaży – automaty vendingowe z daniami gotowymi, drive-thru czy aplikacje mobilne umożliwiające wcześniejsze zamówienie znacząco zwiększają dostępność usługi.

• Dostosowywanie oferty do diet specjalnych – rośnie liczba lokali oferujących menu bezglutenowe, wegańskie czy low-carb.

• Atrakcyjność wizualna produktu oraz marketing sensoryczny – media społecznościowe napędzają trend „instagramizacji jedzenia”, zachęcając marki do kreowania efektownych wizualnie propozycji.

Dla odbiorców korporacyjnych (firm cateringowych, restauratorów), jak i przedsiębiorców prowadzących lokale typu quick service restaurant (QSR), powyższe czynniki oznaczają konieczność ciągłego monitorowania preferencji klientów oraz reagowania innowacjami produktowymi. Zachęcamy Cię do wdrożenia strategii elastycznego reagowania na trendy – np. sezonowości potraw czy lokalnych wariacji smakowych.

Wyzwania dla branży HoReCa związane z rozwojem oferty fast foodowej

Sektor HoReCa stoi obecnie wobec szeregu wyzwań wymuszonych przez ekspansję fast foodów oraz zmianę postrzegania ich przez konsumenta. Warto wskazać tutaj kilka kluczowych płaszczyzn:

Dbałość o jakość surowców i transparentność składu

• Konsumenci coraz bardziej wymagają informacji o pochodzeniu składników (traceability), zawartości składników odżywczych oraz potencjalnych alergenach.

• Pojawia się trend clean label w ofercie: mniej sztucznych dodatków, konserwantów czy ulepszaczy smaku.

Edukacja personelu i standaryzacja procesów produkcyjnych

• Zarządzający muszą inwestować w szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego i HACCP.

• Dzięki temu można ograniczać ryzyka sanitarno-higieniczne oraz poprawiać zgodność z normami prawa żywnościowego.

Sprostanie oczekiwaniom rynku zdrowej żywności

• Konieczność uwzględnienia rosnącej liczby osób z nietolerancjami pokarmowymi (gluten, laktoza itp.).

• Coraz więcej konsumentów zwraca uwagę na kaloryczność dań i zawartość tłuszczów trans czy cukrów prostych – stąd ekspansja lżejszych wersji tradycyjnych pozycji menu.

Eko-trendy: ograniczenie ilości odpadów i ekologiczne opakowania

• Zarządzający muszą inwestować w rozwiązania przyjazne środowisku: biodegradowalne talerze i sztućce, segregację odpadów oraz minimalizowanie ilości plastiku jednorazowego użytku.

Dynamika zmian prawnych i konieczność szybkiej adaptacji do nowych regulacji

• Bieżące przepisy UE oraz ustawodawstwo krajowe nakładają obowiązki informacyjne dot. wartości odżywczej oraz ograniczeń reklamowania produktów wysokokalorycznych skierowanych do dzieci.

• Pojawiają się także wymagania związane z deklarowaniem śladu środowiskowego produktu czy wskaźnika zużycia energii przez punkty gastronomiczne.

Konieczność cyfryzacji procesów obsługowych i zarządzania zamówieniami online

• Pandemia COVID-19 istotnie przyspieszyła wzrost segmentu zamówień internetowych. Lokale muszą obsługiwać platformy dostawcze oraz inwestować w systemy POS kompatybilne z systemami mobilnymi.

Konkurs cenowy oraz presja niskiej marży własnej na rynku masowym

• Price wars pomiędzy dużymi sieciami a lokalnymi operatorami punktów QSR wymusza efektywną optymalizację kosztów produkcji oraz logistyczne innowacje (np. centralne kuchnie produkcyjne ghost kitchen).

Konieczność utrzymania atrakcyjności oferty mimo globalnych perturbacji gospodarczych (np. wzrostu cen surowców)

Chcąc skutecznie konkurować na rynku HoReCa należy pamiętać o regularnej analizie własnego asortymentu pod kątem wpisywania się w definicję „co zalicza się do fast foodów”. Pozwala to nie tylko lepiej planować działania marketingowe, lecz także oszacować koszty produkcji oraz wypracować strategie dywersyfikacji kanałów sprzedaży: od stacjonarnych po dostawy lub automaty vendingowe.

Regulacje prawne i trendy kształtujące branżę fast foodu

Sektor fast food dynamicznie reaguje na zmieniające się otoczenie legislacyjne oraz trend prozdrowotny widoczny wśród konsumentów. Do najważniejszych czynników kształtujących obecny krajobraz branży należą:

• Zobowiązanie do transparentności kalorycznej i informowania o wartości odżywczej produktów - przepisy unijne oraz krajowe wymagają podawania informacji o kaloryczności potraw oraz zawartości składników alergennych w widocznym miejscu menu.

• Działania ograniczające marketing produktów wysokokalorycznych skierowanych do dzieci i młodzieży (tzw. junk foods) - coraz więcej krajów wprowadza ograniczenia w reklamie niezdrowej żywności.

• Zwiększenie podatków lub opłat od napojów słodzonych czy produktów wysoko przetworzonych - wprowadzanie "podatku cukrowego" w różnych krajach europejskich.

• Eko-regulacje dotyczące opakowań jednorazowych i gospodarki odpadami plastikowymi - dyrektywa SUP (Single Use Plastics Directive) wymusza zmiany w opakowaniach.

• Pojawienie się trendu plant-based - rosnący udział dań roślinnych typu convenience w ofercie QSR (Quick Service Restaurant) i convenience store.

• Automatyzacja procesów obsługowych - kioski samoobsługowe, roboty kuchenne czy monitorowanie jakości produktu przez AI/IoT dla zapewnienia standaryzacji na skalę przemysłową.

• Boom na dark kitchens / ghost kitchens - centralizowane zaplecza produkcyjne realizujące zamówienia wyłącznie online bez tradycyjnej sali konsumenckiej.

Niezależnie od wielkości prowadzonego biznesu gastronomicznego, warto obserwować kierunki zmian legislacyjnych dotyczących fast foodu oraz otwarcie reagować na ewoluujące preferencje konsumenckie. Coraz częściej wybierane są wersje low-calorie lub less sugar klasycznych napojów gazowanych, a także dania funkcjonalne wzbogacone o superfoods lub probiotyki.

Ciekawostką jest fakt, że według badań rynku nawet połowa młodych dorosłych do 35 roku życia deklaruje preferencje wobec opcji menu wegetariańskiego lub wegańskiego typu fast food co najmniej raz w tygodniu. To sygnał dla firm planujących dywersyfikację asortymentu - obecność burgera roślinnego czy sojowego wrapa może stać się kluczowym punktem przewagi konkurencyjnej.

Pamiętajmy również o bardzo dynamicznie rozwijającym się trendzie personalizacji zamówień. Nowoczesne systemy POS pozwalają klientowi komponować własne dania (np. burgera czy bowl), wybierając rodzaj pieczywa, białka roślinnego/zwierzęcego lub dodatki warzywne – w efekcie oferta staje się bardziej elastyczna bez dodatkowego obciążenia dla kuchni dzięki automatyzacji składania zamówień.

Odpowiednia klasyfikacja produktów typu fast food daje przewagę analityczną zarówno przy planowaniu menu sezonowego, jak też podczas negocjowania dostaw surowców czy ustalania polityki cenowej. Nasza firma rekomenduje korzystanie z narzędzi audytu wewnętrznego listingu produktowego pod kątem spełniania kryteriów „co zalicza się do fast foodów”. Kluczową rolę odgrywa tu także współpraca z dostawcami innowacyjnych składników (np. białko grochowe) czy producentami eko-opakowań odpowiadających nowym normom prawa europejskiego.

W praktyce codziennego funkcjonowania przedsiębiorstw sektora HoReCa kluczowa jest zdolność szybkiego aktualizowania własnej oferty zgodnie z napływem nowych trendów rynkowych: od fit przekąsek po alternatywy wysokobiałkowe czy ekspresowe wersje dań egzotycznych inspirowanych street foodem Azji lub Ameryki Południowej. Rynek dostarcza inspiracji we wszystkich segmentach wiekowych odbiorcy końcowego – sukces zależeć będzie od umiejętności analizy potrzeb klienta końcowego oraz elastycznego real-time pricing management bazującego na narzędziach analitycznych Big Data.

Odpowiadając praktycznie: co zalicza się do fast foodów? To nie tylko dania gorące podawane tuż po zamówieniu – obecnie zaliczamy tu także gotowe desery chłodzone, kawy mrożone, produkty instant grab & go oraz wszelkiego rodzaju ekspresowe śniadania. Szeroka klasyfikacja pozwala trafniej reagować na dynamikę zmian rynkowych oraz zwiększać rentowność działalności poprzez segmentowanie oferty pod konkretne potrzeby odbiorców końcowych. Zachęcamy Cię do regularnej ewaluacji własnej linii produktowej według powyższych kategorii – to gwarancja utrzymania przewagi konkurencyjnej w coraz bardziej wymagającym środowisku branży HoReCa.